ZZP’er of toch werknemer?

ZZP'er of toch werknemer? Ontdek de risico's van schijnzelfstandigheid.

We zijn inmiddels halverwege 2025 en het onderwerp schijnzelfstandigheid is nog steeds niet afgerond. De handhaving door de Belastingdienst op arbeidsrelaties is sinds 1 januari 2025 officieel van start gegaan. Dit thema heeft bij veel intermediairs, opdrachtgevers en ZZP’ers de aandacht door de onzekerheden.

En dat is precies waar het risico zit. Wie nu nog steeds niet scherp is op de juiste inrichting van arbeidsrelaties, kan rekenen op serieuze financiële en juridische gevolgen.

Waarom schijnzelfstandigheid een blijvend probleem is

Schijnzelfstandigheid blijft bestaan omdat de manier van werken voortdurend de vergelijking oproept naar het (fictief) dienstverband van de ZZP’er.

In sectoren zoals de zorg, bouw, en logistiek werken veel ZZP’ers in rollen die eigenlijk lijken op een gewone baan in loondienst. Hierdoor is het risico op fouten groot.

Voor intermediairs is dit een risico dat je niet kunt negeren. Als blijkt dat een ZZP’er eigenlijk als werknemer beoordeeld diende te worden, zal dat leiden tot naheffingen, boetes en zelfs (bestuurlijke) aansprakelijkheid.

Zolang er vraag blijft naar flexibele en goedkope oplossingen en het voor intermediairs niet altijd helder is hoe de regels moeten worden toegepast in de praktijk, blijft het inzetten van ZZP’ers voor de gehele keten een risico.

Wat houdt schijnzelfstandigheid precies in?

Van schijnzelfstandigheid is sprake wanneer iemand contractueel als zelfstandige werkt, maar feitelijk functioneert als werknemer. Bijvoorbeeld doordat er sprake is van gezag, verplichte aanwezigheid, economische afhankelijkheid of structureel werkt binnen een organisatie. Of iemand geen ondernemersrisico’s neemt/heeft.

Sinds begin 2025 houdt de Belastingdienst hier strenger toezicht op. Ze kijken niet alleen naar het contract, maar vooral naar hoe er in de praktijk wordt gewerkt (“wezen gaat voor schijn”). Als blijkt dat de werkzaamheden te kwalificeren zijn als wat bij een loondienst hoort, kan de opdracht met terugwerkende kracht als dienstverband worden gezien. Dit kan leiden tot naheffingen van loonbelasting en sociale premies, voor opdrachtgever en voor intermediair.

Ben jij intermediair? Dan loop je meer risico dan je denkt

Voor intermediairs en bureaus die werken met ZZP’ers is de kans op fouten groter dan vaak wordt gedacht. Een verkeerde inschatting van de situatie kan directe gevolgen hebben. Of je nu alles bemiddelt of zelf contractueel betrokken bent bij de opdracht: als de samenwerking niet compliant is met de regels, kun je aansprakelijk worden gesteld.

Sluit jij als bureau zelf het contract met de ZZP’er en factureert de ZZP’er aan jou?

Dan werk je met een zogenoemd tussenkomstmodel. In dat geval ben jij de formele opdrachtgever van de ZZP’er. Als bij controle blijkt dat het werk eigenlijk loondienst is, kun jij worden aangemerkt als werkgever. Dat betekent: loonheffingen en werkgeverspremies betalen, arbeidsvoorwaarden toepassen (zoals CAO of pensioen) en onterecht gefactureerde bedragen herstellen.

Ook als je alleen bemiddelt tussen opdrachtgever en ZZP’er, zonder zelf partij te zijn in het contract, ben je niet automatisch vrij van risico. Als de opdracht niet voldoet aan de regels, kunnen zowel de opdrachtgever als jij als intermediair alsnog aansprakelijk worden gesteld.

Kort gezegd: wie als intermediair te gemakkelijk omgaat met de inzet van ZZP’ers, loopt flinke financiële en juridische risico’s.

Wat kun je als intermediair of opdrachtgever nu doen?

Als je werkt met ZZP’ers, zorg dan dat je bestaande opdrachten goed formuleert en controleert. Let vooral op situaties met lange looptijden, lage tarieven of ZZP’ers die maar voor één opdrachtgever werken. En voorkom het ontbreken van een duidelijke opdrachtomschrijving waarin het doel en de resultaten gedefinieerd zijn.

Gebruik modelovereenkomsten die up-to-date zijn en passen bij de praktijk. Waar nodig juridisch controleren en informeer opdrachtgevers duidelijk over hun rol en verantwoordelijkheden.

Compliance Factory helpt je om risico’s te voorkomen en te minimaliseren.

Wij zorgen dat jouw inzet van ZZP’ers voldoet aan alle wet- en regelgeving. Van het toetsen van lopende opdrachten tot het opstellen van waterdichte contracten en praktische begeleiding bij complexe vraagstukken.
Snel, duidelijk en volledig afgestemd op jouw dagelijkse praktijk.